Het recht op herstel

Een aantal keer per jaar komt ons kantoor bij elkaar voor een vakoverleg. Hierbij wordt regelmatig een spreker uitgenodigd om ons bij te praten over een bepaald onderwerp. Tijdens het laatste vakoverleg kwamen Ellen van den Berg (herstelcoach en arbeidsdeskundige bij Herstel & Werk) en Harry Blok (advocaat bij BVD Advocaten) een presentatie geven over het recht op herstel. Centraal hierin staat de vraag waar het in het aansprakelijkheidsrecht om gaat. Gaat het om vergoeding in geld, of gaat daar eigenlijk een verplichting tot herstel aan vooraf?

Het aansprakelijkheidsrecht lijkt zich in eerste instantie te concentreren op een schadevergoeding in geld. Artikel 6:162 BW lid 1 luidt: “Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden.”

Een vergoeding in geld lijkt volgens de wet hét middel om schade te compenseren, maar in de praktijk blijkt dit vaak maar in beperkte mate op te gaan. De fixatie op geld kan zelfs herstelbelemmerend werken. Dit is natuurlijk niet de bedoeling.

Gevoelsmatig lijkt er een natuurlijke volgorde te bestaan voor schadebeperking en compensatie, namelijk: voorkomen, beperken, herstellen en tot slot compenseren. In de rechtspraak lijkt een algemene herstelplicht steeds meer aanvaard. Herstel moet het uitgangspunt zijn en, wanneer herstel niet mogelijk blijkt, moet worden nagedacht over een vergoeding in geld.

Het letselschadetraject moet dan gericht zijn op het verzachten van de (fysieke en mentale) pijn, waarbij we simpelweg moeten kijken naar hoe we mensen weer gelukkig kunnen maken. Slachtoffers moeten het gevoel hebben dat zij spreekwoordelijk weer zelf achter het stuur van de (levens)bus zitten. Hierbij moet worden opgemerkt dat het recht op herstel niet is beperkt tot ernstige gevallen. Voorbeelden van herstel zijn: een aangepaste of andere woning (gelijkvloers, traplift of woonhuislift), hulpmiddelen (protheses) of vervoersvoorzieningen (aangepaste auto, Handbike, Segway).

Uit jurisprudentie blijkt dat de aansprakelijke partij hierbij een proactieve taak heeft. Het realiseren van herstel moet zoveel mogelijk in overleg met elkaar, waarbij we best (wat meer) creatief en innovatief mogen zijn. Het slachtoffer is hier uiteindelijk het meest bij gebaat en dit zal de schadeafhandeling bevorderen.

Letselschade.com probeert herstel in de situatie zoals deze was voor het ongeval zoveel mogelijk als uitgangspunt te nemen.