Rijden op een fatbike, hoe vet is dat niet

Door Richard van Beek en Grytsje van den Bergs, Ottenschot Letselschade

Je kent het vast wel. Loop je lekker in het zonnetje je hond uit te laten, word je opeens van achteren ingehaald door een snelle fiets. Ternauwernood kun je een botsing voorkomen. Je roept de fietser iets onvriendelijks na, waarna deze verbaasd en kwaad achteromkijkt.

In het verleden kwam dat nog wel eens voor met racefietsers of ATB-ers. Tegenwoordig kom je de meest bijzondere voertuigen tegen op de weg en het fietspad, zoals elektrische steps, segways, speed pedelecs en sinds een tijdje neemt vooral de hippe fatbike toe in populariteit onder jongeren. Deze zijn vooral populair geworden doordat er met ingang van 1 januari 2023 een helmplicht geldt voor snorfietsers. Helmen worden niet echt stoer gevonden, deze brengen tenslotte je zorgvuldig in model gebrachte kapsel in de war, en die plicht geldt niet voor fatbikes. Een ander voordeel van fatbikes is dat er geen rijbewijs nodig is en daarmee geen minimumleeftijd.

Althans, deze voordelen gelden slechts als de fatbike wel de kenmerken heeft van een ‘gewone’ elektrische fiets. Dat wil zeggen:
– Trapondersteuning tot 25 km/u;
– Er moet worden meegetrapt om vooruit te kunnen komen;
– De elektromotor heeft een maximaal vermogen van 250 watt.

Voldoet de fatbike niet aan (één van) deze voorwaarden, dan is het vereist dat deze een typegoedkeuring heeft. Veel gebruikers voeren de fatbike op met behulp van een gashendel. Bijkomend voordeel hiervan is dat zij dan niet zelf hoeven te trappen. Echter, dan wordt de fatbike dus niet meer gezien als een fiets en geldt wel de wettelijke verplichting voor rijbewijs, verzekering, kenteken en helm.

Er zijn helaas nog veel aanbieders die een fatbike verkopen, waarbij niet voldoende transparant wordt vermeld dat in gevallen als hiervoor genoemd een typegoedkeuring noodzakelijk is. Dat een product, zoals de fatbike, via een (web)winkel aangeschaft kan worden, betekent nog niet dat deze aan alle eisen voldoet. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft dit jaar al diverse aanbieders van fatbikes hoge dwangsommen opgelegd. Eigenaren zijn zich niet vaak bewust van deze risico’s. Gebeurt er een ongeval, dan is men hiervoor niet verzekerd, wat zeer grote financiële consequenties kan hebben. Met grote snelheden en andere kwetsbare medeweggebruikers, zoals fietsers en voetgangers, kan de impact van een ongeval groot zijn. Daarnaast loop je het risico op het oplopen van één of meerdere boetes (onverzekerd rijden, rijden zonder helm, rijden zonder kenteken, etc.). En helaas gebeuren er veel ongevallen mee. Doordat de fatbike ontworpen is om mee te rijden op moeilijk terrein, vandaar ook die brede banden, kan je door de grip snel rijden/fietsen op een fatbike.

Door verschillende partijen, zoals de ANWB de Fietsersbond en Veilig Verkeer Nederland, wordt dan ook gepleit om de fatbike als bromfiets te zien en niet als elektrische fiets, waardoor er scherpere verplichtingen gelden.

Bent u zelf aangereden door iemand op een fatbike (of een ander bijzondere bromfiets) dan hebt u vaak gelukkig wel recht op een schadevergoeding. Neemt u dan gerust contact op met ons kantoor, zodat wij u kunnen bijstaan.


Richard van Beek is NIVRE Register-Expert bij Ottenschot Letselschade
Grytsje van den Bergs is NIVRE Register-Expert bij Ottenschot Letselschade